Verstandig

Spreuken 12:23. Wat maakt een mens verstandig?

23 ‭‭Een verstandig mens loopt niet met zijn kennis te koop, 

‭dwazen strooien met hun dwaasheid.

Vul ons hart en open ons verstand.

Vandaag een overdenking over de vraag wat een mens verstandig maakt. Spreuken is het enige Bijbelboek waar het woord ‘verstandig’(vanuit de grondtekst) op een positieve manier gebruikt wordt, waarbij ‘voorzichtig’ het kernwoord is. In de grondtekst betekent het woord:

‭‭1) listig, sluw, arglistig, fijn, slim‭

‭‭   1a) listig‭

‭‭   1b) sluw, fijntjes, voorzichtig‭

In Genesis 3:1, waar gesproken wordt over de slang, wordt hetzelfde woord vertaald met ‘sluwst’, met een negatieve associatie dus. 

Ik heb de teksten uit de Spreuken waar hetzelfde grondtekst-woord gebruikt wordt op een rijtje gezet. Samen geven die teksten antwoord op de vraag wat een mens verstandig maakt.

Spreuken 12:16  / NBV

16 ‭‭Een dwaas toont onmiddellijk zijn woede, 

‭wie verstandig is, zwijgt als hij beledigd wordt.

Je bent verstandig wanneer je voorzichtig bent in je reactie als je te maken hebt met beledigingen en kwaadsprekerij van anderen. Je weet jezelf te beheersen en weet dat zelfbeheersing een vrucht van de Geest is.

‭‭ 

Spreuken 13:16  / NBV

16 ‭‭Een verstandig mens handelt met overleg, 

‭een dwaas spreidt onverstand tentoon.

Je bent verstandig als je niet alles op eigen houtje doet, maar op de juiste momenten slim en voorzichtig gebruik weet te maken van de kracht van het samen en raad te zoeken/vragen bij anderen.

‭‭ 

Spreuken 14:8  / NBV

8 ‭‭Door zijn wijsheid weet de wijze (verstandige) welke weg hij moet gaan, 

‭dwazen bedriegen zichzelf met hun dwaasheid.

Je bent verstandig als je voorzichtig de weg van God bewandelt. Je hebt namelijk voorzicht. Je kijkt vooruit en weet wat er komt. Niet handelen vanuit kortzichtigheid, de snelle winst op korte termijn, maar handelen vanuit voorzicht, de winst op lange/eeuwige termijn.

Spreuken 14:15  / NBV

15 ‭‭Wie onnozel is, hecht aan ieder woord geloof, 

‭wie verstandig is, let op elke stap.

Je bent verstandig als je let op elke stap die je zet, zodat je op de weg van God blijft. Voorzichtig wandelen dus. God betrekken bij èlke stap in je leven. Niet op eigen houtje gaan wandelen. Dat is heel onvoorzichtig.

Spreuken 14:18  / NBV

18 ‭‭Dwaasheid wacht wie onbezonnen leeft, 

‭een verstandig iemand wordt gekroond met kennis.

Ben je verstandig, ben je voorzichtig, dan zal God je zegenen met kennis/wijsheid. Je bent verstandig als je met die wijsheid en kennis niet te koop loopt, zoals de Spreuk van vandaag zegt, maar er je naaste in bescheidenheid mee dient. De ‘kroon’ zie je zelf niet, maar anderen zien hem wel!

‭‭ 

Spreuken 22:3  / NBV

3 ‭‭Wie verstandig is, ziet het gevaar en hoedt zich ervoor, 

‭wie onverstandig is, gaat eraan voorbij en wordt gestraft.

‭‭ 

Spreuken 27:12  / NBV

12 ‭‭Wie verstandig is, ziet het gevaar en hoedt zich ervoor, 

‭wie onverstandig is, gaat eraan voorbij en wordt gestraft.

Dat is bijzonder. Twee exact dezelfde teksten, maar op een andere plek. Dan moet dit toch wel een belangrijke eigenschap van een verstandig mens zijn. Op tijd het gevaar zien en schuilen bij God. We weten dat Jezus terugkomt en dat die sluwe en arglistige satan voor steeds meer gevaar zorgt. Dat op tijd zien en doorzien is van wezenlijk belang om standvastig de weg van de Heer te blijven volgen. Niet altijd makkelijk, want satan doet zich regelmatig voor als een engel van het licht. Het lijkt goed, maar eigenlijk betekent het: Gevaar!

Dan hebben we ook nog ons eigen ego die voor veel gevaar kan zorgen. Een verstandig mens doorziet het gevaar van zijn eigen dikke ik en weet wanneer die de regie probeert over te nemen om je vervolgens op wegen te brengen die niet naar God leiden. Een verstandig mens schakelt op tijd en dood de werken van zijn dikke ik door de Geest die in hem woont.

Ben jij zo’n verstandig mens?

‭‭ 

‭‭ 

‭‭