Vertrouwdheid

Spreuken 9:1-12. Hoe vertrouwd ben jij met God.

1 ‭‭Wijsheid heeft haar huis gebouwd, 

‭zeven zuilen heeft ze uitgekapt.

‭‭ 2 ‭‭Ze heeft haar vee geslacht, haar wijn gemengd, 

‭haar tafel heeft ze gedekt.

‭‭ 3 ‭‭Haar dienaressen heeft zij de stad in gestuurd, 

‭zelf roept zij vanaf de hoogste plaats:

‭‭ 4 ‭‭‘Onnozele mensen, kom toch deze kant op.’ 

‭Wie geen verstand heeft roept ze toe:

‭‭ 5 ‭‭‘Kom, eet het brood dat ik je geef, 

‭drink de wijn die ik heb gemengd. 

‭‭ 6 ‭‭Wees niet langer zo onnozel, 

‭leef, en betreed de weg van het inzicht.’ 

‭‭ 7 ‭‭Wie een spotter terechtwijst, wordt bespot, 

‭wie een goddeloze de les leest, wordt belachelijk gemaakt.

‭‭ 8 ‭‭Wijs een spotter niet terecht, hij zou je haten, 

‭berisp een wijze, en hij mag je graag.

‭‭ 9 ‭‭Een wijze wordt nog wijzer als je hem berispt, 

‭een rechtvaardige vergroot zijn inzicht door wat je hem leert.

‭‭ 10 ‭‭Wijsheid begint met ontzag voor de ‭HEER‭, 

‭inzicht is vertrouwdheid met de Heilige.

‭‭ 11 ‭‭Door mij, Wijsheid, vermeerderen de dagen van je leven, 

‭je levensjaren nemen door mij toe.

‭‭ 12 ‭‭Als je wijs bent, heb je er zelf voordeel van, 

‭als je spot, benadeel je jezelf.

Ontzag, kennis en vertrouwdheid

Vanmorgen heb ik genoten van vers 10. In de NBG staat het volgende:

Spreuken 9:10  / NBG51

10 ‭‭De vreze des HEREN is het begin der wijsheid en het kennen van de Hoogheilige is verstand.‭ 

Het lied uit de post - wat ik al heel vaak gebruikt heb bij eerdere Spreuken, omdat wijsheid en inzicht een terugkerend thema is - is gebaseerd op Job 28:28. 

Job 28:28  / NBV

28 ‭‭En hij sprak tot de mens: 

‭‘Ontzag voor de Heer–dat is wijsheid; 

‭het kwaad mijden–dat is inzicht.’‭ 

Vandaag zoomen we in op ‘inzicht’. Wijsheid is duidelijk. Zowel Job als Salomo (Spreuken) geeft aan dat het daar gaat om ontzag voor de Heer. Salomo haalt echter een ander aspect aan van inzicht, namelijk vertrouwdheid. Inzicht is niet alleen het kwaad mijden, maar ook in een vertrouwelijke relatie met God staan. Het is niet het één of het ander, maar beiden. Vanuit de voorgeschiedenis met Job gezien is het begrijpelijk dat hij het aspect ‘mijden van het kwaad’ aansnijdt. Een centraal thema in Job. Vanuit de voorgeschiedenis van Salomo gezien past het dat hij de nadruk legt op vertrouwelijkheid en het kennen van God. 

Over dat laatste heb ik nagedacht. In de NBV staat ‘vertrouwelijkheid’ en in de NBG wordt voor hetzelfde woord ‘kennen’ gebruikt. Dat lijken twee verschillende zaken te zijn. In de grondtekst betekent het woord:

01847 ‭תעד‭ da’ath,  zn‭

‭

‭‭van 03045 TWOT – 848c‭

‭

‭‭1) kennis‭

‭‭   1a) kennis, doorzicht, kundigheid‭

‭‭   1b) onderscheid, doorzicht, wijsheid, kennis‭

Je zou dus aannemen dat de vertaling in de NBG beter is, ‘kennis’. Toch vind ik het mooi dat de NBV het ‘vertrouwdheid’ noemt. ‘Kennis’ is meer een zaak van het hoofd en ‘vertrouwdheid’ meer van het hart. Beiden samen is het inzicht wat hier bedoeld wordt. Als kennis alleen een zaak van het hoofd zou zijn, zou ook een mens die uit eigen kracht en met zelf verworven kennis het kwaad mijdt, tot zijn doel komen. Dat is echter niet het geval. God heeft daarin geen plek, dus je zult nooit tot je doel komen. Als je daarbij je hart aan Hem geeft, Hem de hoogste plaats geeft in je leven, en het kwaad mijdt omdat je van Hem houdt en leeft in vertrouwelijkheid met Hem, dan komt je tot je doel. Dat is inzicht!

Daarom ook dat het grootste gebod is:

Mattheüs 22:37-38  / NBV

37 ‭‭Hij antwoordde: ‘Heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw verstand.‭ 38 ‭‭Dat is het grootste en eerste gebod.‭ 

Even geen andere Spreuken vandaag. Genoeg stof om eens goed over na te denken.

‭‭